Bel Kayması Tedavisi (Lomber Spondilolistezis)

Normal olarak omurganın kemikleri (omurlar), birbiri üzerinde dik bir şekilde dururlar. Bağlar ve eklemler omurgayı destekler. Bel kaymasında, omurlardan biri bir diğerinin üzerinden öne doğru kayar ve omurganın dizilimini bozulur. Bu durumda omur kemiği öne kaydığı için çevredeki dokular hassaslaşır ve sinirler basıya uğrar hassaslaşır ve ağrılı hale gelir.

Bel Kayması Nedir?

Omurganın bel kısmı lomber omurga olarak adlandırılır ve 5 omurdan oluşur. Bu vertebralara sırayla L1-L5 adı da verilir. Bu vertebralar bel kısmına hafif içe doğru eğim verirler. Lomber omurganın en alt seviyesindeki L5, pelvik kemikler arasında bulunan ve omurganın en alt kısmını oluşturan sakrum ile birleşir.

Omur cisimleri arasında diskler vardır. Diskler normalde şok emici olarak iş görürler. Omurgayı yerçekiminin etkisine karşı korurlar. Ayrıca zıplama, koşma ve ağırlık kaldırma gibi güç gerektiren aktiviteler sırasında da omurgayı korurlar.

Lomber omurga bağlar ve kaslar tarafından desteklenir. Kemikleri bir arada tutan bağlar katmanlar halindedir ve değişik yönlere uzanırlar. Lomber omurga sakruma kalın bağlarla tutunmuştur.

Bel kaymasında, bir omurun öne kayması ile aradaki disk, kemiklerin oluşturduğu kanallar, omurları birarada tutan bağlar ve sinir dokusu olumsuz yönde etkilenir.

Bel Kayması Neden Olur ?

Genç hastalarda (20 yaşın altı) bel kayması 5.lomber vertebranın sakrum üzerinde kaymasıyla oluşur. Genellikle yapısal omurga bozuklukları sebebiyle gerçekleşir.

İleri yaşlarda ise disklerde aşınma veya yırtılma sonucu meydana gelen dejeneratif değişiklikler sonucu bel kayması oluşabilir. Saçların ağarması gibi omurga da yıllar içinde yaşlanır ve yıpranır. Bu değişiklikler omurganın sağlıklı dizilimini destekleyen yapıları etkiler. Diskte ve kemik desteklerde meydana gelen dejenerasyon omurganın normalden daha hareketli olmasına sebep olur. Sonuç olarak üstteki omur öne doğru kayar. Dejenerasyonun sebep olduğu spondilolistezis genellikle 40 yaş üzerindeki insanları etkiler. Genel olarak da L4’ün L5 üzerinde kaymasına yol açar.

Bel Kaymasının Belirtileri Nelerdir ?

Bel kaymasında en yaygın şikayet belde ve kalçada ağrıdır. Genellikle ağrı arkaya eğilmekle artarken, öne eğilmekle şiddeti azalır. Bel kaslarında spasm olması da sık karşılaşilan bir yakınmadır. Uyluğun arka tarafındaki hamstring kas grubunda da gerginlik olabilir

Bel kaymasının ilk bulgusu bel ağrısıdır

Ağrı mekanik sebeplerle olabilir. Mekanik ağrının sebebi omurgada meydana gelen aşınmalar ve yırtılmalardır. Vertebra öne doğru kaydığında disk ve faset eklemlerde ağrılı bir gerilme olur

Kayma sebebiyle sinir sıkışmaları da olabilir. Omurga öne kaydığında kayma seviyesinde omurilikten ayrılan sinirler sıkışabilir. Bu durum aynı zamanda bu seviyede omurga kanalının daralmasına da yol açabilir. Bu daralma sinirin daha çok sıkışmasına yol açar. Sinirin sıkışması, sinirin uzandığı seviyelerde uyuşukluk, karıncalanma, reflekslerde yavaşlama ve kas gücünde zayıflık gibi belirtilere yol açabilir

Kauda equina üzerine olan sinir basısı mesane ve barsaklara giden sinirleri etkiler. Bel ağrısı, her iki bacağın arkasına yayılan ağrı ve eyerin üstüne oturulduğunda eyerle temas eden bölgelere denk gelecek şekilde uyuşukluk ve karıncalanma görülebilir.

Bel Kaymasında Tanı Nasıl Konur ?

Tanı, ayrıntılı bir öykü ve fizik muayene ile başlar. Şikayetleriniz ve problemlerinizin günlük hayatınızı nasıl etkilediği, hangi pozisyonlarda ve aktivitelerde ağrınızın şiddetinin azaldığı yada arttığı da sorgulanmalıdır.

Daha sonra duruşunuz, belinizdeki hareket miktarı muayene edilir. Duyu, kas gücü ve refleks muayenesi de yapılır..

Genellikle bel bölgesinin röntgen görüntülemesi yapılır. Değişik pozisyonlarda bel röntgenleri çekilir. Bu sayede hangi vertebranın kaydığı ve kayma miktarı saptanır.

Eğer daha fazla bilgi isteniyorsa bilgisayarlı tomografi ve7veya MRG (Manyetik Rezonans Görüntüleme) çektirilebilir.

Bel Kaymasında Tedavi Seçenekleri Nelerdir ?

Bel Kaymasında Cerrahi dışı tedavi

Omurganın çok fazla kaymadığı durumlarda öncelikle cerrahi dışı tedaviler başlanır. Ağrıyı ve spazmı azaltmak için ilaçlar verilebilir.

Doktorunuz aktivitelerinizi kısıtlayarak belinizi dinlendirmenizi isteyebilir. Bu uygulama inflamasyonun azalmasına ve kas spazmının sakinleşmesine yardımcı olur. Belinizin iyileşmesine bir şans vermek için bir süre spor ve benzeri zorlayıcı aktivitelerden uzak durmanız gerekecektir.

Fizik tedavi ve rehabilitasyon uygun hastalarda diğer bir tedavi yöntemidir. Verilecek olan egzersiz programı belinizin ve hamstring kaslarınızın esnekliğini arttırmaya ve sırt ile karın kaslarınınzı güçlendirmeye yönelik olacaktır.

Şikayetleri devam eden hastalara girişimsel ağrı tedavileri uygulanabilir. Epidural steroid uygulamaları ve Faset denervasyonları ağrı uygulamalarının başlıcalarıdır ve seçilmiş hastalarda başarılı sonuçlar alınabilir.

Bel Kaymasında Cerrahi Tedavi

Kayma belirgin olduğunda ve şikayetler cerrahi dışı tedavi yöntemleriyle iyileştirilemediğinde cerrahi tedavi uygulanır. Anormal yürüme, bağırsak ve mesane fonksiyonlarında değişiklik, sinir fonksiyonlarında geri dönüşsüz kötüleşme olması durumunda cerrahi tedavi gerekir. Bel Kaymasının cerrahi tedavisinde uygulanan başlıca cerrahi tipleri şunlardır:

  1. Laminektomi
  2. Enstrümentasyon ile posterior füzyon Omurga öne kaydığında çevre sinirler hasarlanabilir. Ayrıca problemli seviyede omurga kanalı daraldığından kanal içinden sinire bası olabilir. Bunu gidermek için kemik halkanın laminası uzaklaştırılır. Laminanın kaldırılması ve sinir üzerindeki baskının giderilmesi işlemine laminektomi denir. Bu işlem spondilolistezis için yapıldığında genellikle etkilenen seviyenin füzyonu işlemi ile kombine edilir. Füzyon işleminde iki vertebra birbiriyle birleştirilir ve kayma engellenir. Füzyonla iki omur kilitlenir ve aralarındaki hareket durdurulur. Mekanik bel ağrısının giderilmesinde gereklidir. Laminektomi ile kombine edildiğinde sinir sıkışmasının giderilmesine de yardımcı olur.

    Laminektomi ve füzyon ameliyatı

2 YORUMLAR

CEVAP VER

Lütfen yorumunuzu giriniz!
Lütfen isminizi buraya giriniz